1.DÜNYA SAVAŞI KRONOLOJİSİ-2 (1891 - 1900) (KAYNAK TTK)

1891

1891/01/17    Ermeni tutukluları için sultanca af çıkarıldığı. OBE, c. 9, b.103

1891/01/21    Maçkalof adındaki Ermeninin evinde sakladığı silahlar yüzünden tutuklandığı. OBE, c. 9, b.109
1891/02/02    Haçin Ermenilerinin "Maksat" adında bir nizamnâme yaptıkları. OBE, c. 9, b. 116
1891/06/27    Galata Ermeni Kilisesi Başkanlığı'na Nuryan Efendi'nin, 2. Başkanlığa da Noradunkyan Efendi'nin seçildiği. OBE, c. 9, b. 181

1891/07/00    Hınçak komitesi fesadçılarından Mihran Damadyan ve Ermeni murahaslığına tayin olunan Nersis'in Sasun'a gelmeleri, burada bir çete kurarak, halkı isyana teşvike başlamaları. EU. TEEM, s. 471-478; KG. ED, s. 147.
1891/07/08    Anadolu'daki gayri müslimlerin Amerika'ya göçlerinin yasaklanması ve kaçak tabiiyet değiştirenler hakkında Amerika ile Osmanlı hükümetleri arasında bir anlaşma yapılması. OBE, c. 10, b. 4
1891/11/25    Atina'da Muradyan basımevi tarafından çıkarılan Ermenice Aspares gazetesinin Osmanlı hükümetine saldırmakta ve Ermenileri tahrik etmekte olduğundan basılmasına müsaade edilmemesi. OBE, c. 10, b. 36

1891/12/19    Kumkapı gösterisi suçlularının hükümlerinin temyiz mahkemesince tasdik olunduğu. OBE, c. 10, b. 39
1891/12/26    Bulanık kazası murahasa vekili Simon ve yandaşlarının, Rusya'da Engertuyun İhtilal Komitesine asker yazmak üzere Muş bölgesinde faaliyet gösterirken yakalandıkları. OBE, c. 10, b. 41

1892

1892/02/27    Yedi Ermeni fesatçısının muzır evrak ile birlikte Muş'da yakalanarak adliyeye teslim edildiği. OBE, c. 10, b. 71
1892/04/02    Ermeni milleti ihtilâlcilerinin Yunanistan'a sığındıkları ve hatta Nazar Bey adında Tiflisli bir Ermeninin, arkadaşlarıyla Atina'ya gelerek fesat cemiyeti kurmaya çalıştıkları. OBE, c. 10, b. 86

1892/04/23    Rusçuk'da yakalanan bombaların îmalini yapanlardan biri olduğu ortaya çıkan Tütünciyan'ın yakalanması kararı verildiği. OBE, c. 10, b. 93
1892/04/30    Rusçuk'da fesatçılardan Karabet Ardınyan'ın evinde ele geçirilen bombaların bir kısmının Prens Ferdinand'a suikastta kullanılmak istendiği, Romanya gazetelerinin bu hususu doğruladığı, Karabet'in tutuklandığı. OBE, c. 10, b. 99

1892/05/07    Rusçuk'da bulunan bombaları gönderen Rafael Pakarat'ın Fokşanı'da yakalandığı, sorgusunda Hınçak partisinin başlıca üyelerinden olduğu, Ermenistan'ın özgürlüğü için çalıştığını söylediği. OBE, c. 10, b. 115
1892/05/20    Bulgaristan'da bulunan Ermeni memurlarının hepsinin memuriyetlerinden çıkarılacakları. OBE, c. 10, b. 136

1892/06/06    Hınçak Merkez Komitesi Reisi Nazarbekyan'ın Cenevre'den çıkarıldığı, daha serbest çalışmak maksadıyla Atina'ya gelip İstanbul'dan firar eden fesatçılarla toplantılar yaptığı. OBE, c. 11, b. 7

1892/06/06    Kafkasyalı olan bir takım Ermeni müfsitlerinin Hocabey'e gelip bazı muzır telkinatta bulundukları. OBE, c. 11, b. 6

1892/06/11    Bomba olayında suçlu görülen Rafael Pakarat ve dört arkadaşının polis nezaretinde Romanya'dan sınırdışı edildikleri. OBE, c. 11, b. 10

1892/06/21    Azerbaycan'ın Türkiye sınırına yakın yerlerinde bazı Ermeniler tarafından yapılan fesat hareketlerinin tahrikçisinin Azerbaycan Ermeni Reisi Ruhanisi İstepan Muhtaryan olduğu. OBE, c. , b. 19

1892/06/27    Kars'ın Ağaçkale kazasında Ermenilerin 4 Kürt'e saldırmaları ve yakalanmaları. OBE, c. 11, b. 25
1892/07/09    Eçmiyazin katogikosunun seçimi, Krımyan'ın 72, İzmirliyan'ın 50 oy aldığı. OBE, c. 11, b. 30
1892/07/16    Varna'da bazı Ermenilerin fesat cemiyetine para toplamak için okullarda piyango tertipledikleri. OBE, c. 11, b. 32

1892/07/17    Tiflis'de beş Ermeni tüccarının 70 kadar tüfekle yakalanarak tutuklandıkları. OBE, c. 11, b. 33

1892/08/09    Ermenilerin yapacakları ayaklanma için nasıl hazırlanacakları ve ayaklanmaya nasıl başlayıp nasıl yürütecekleri hakkında Osmanlı ülkesinde bulunan merkez komitelerine gönderilen gizli tebliğ. OBE, c. 11, b. 38
1892/09/13    Osmancık ve Gümüşhacıköyü arasında postayı vuran ve bir zaptiyeyi öldüren Ermeni Kasbar'ın tutuklandığı. OBE, c. 11, b. 46

1892/09/15    Dirik adlı köyde, İran Ermenileri ile Rusyalı bir papaz tarafından kale tarzında inşa edilmekte olan manastırın Van Ermenilerinin yardımı ile yapıldığı, binanın yıkılmasına mahallî hükümetçe karar verildiği. OBE, c. 11, b. 47
1892/09/30    Muş'ta öldürülen iki Ermeninin katillerinin, Ermeni Arpo ve avenesi olduğu. OBE, c. 11, b. 52
1892/10/13    Ermenilerin Dirik köyünde kale gibi inşa etmekte oldukları manastırın içinde bir çok tüfek bulunduğu. OBE, c. 11, b. 58
1892/10/25    Katogikos Krımyan'ın, l Eylül'den itibaren görevinin tasdik olunduğu haberi. OBE, c. 11, b. 63

1893

1893/00/00    İhtilalci Ermenilerin Kaza İhtilal Teşkilatı Talimatnamesi*. AİG. İETİTT, s. 577-596
1893/01/06    Ermeni fesatçılarından Damadyan Mihran'ın sekiz silahlı avenesiyle beraber Muş'un Avzan köyünü basarak İshak Çavuşu öldürdüğü. OBE, c. 11, b. 94

1893/01/29    Ermeni müfsit Andon Rüştuni'nin Dervenk manastırı papazının yanında saklandığı, ayrıca Atina Merkez Komitesi'nin armalı mühürü ile Rüştuni'nin kimliğini belirten belgenin manastırda bulunduğu, papazın müfsit olduğu ve yataklık yaptığı dolayısıyla zaptiyece tutuklandığı. OBE, c. 11, b. 116
1893/01/30    Yozgat ve Kayseri'de dağıtılan müfsit beyannamelerle ilgili olarak yakalanan Moşo ve Keçiciyan Misak'ın tutuklandığı. OBE, c. 11, b. 118
1893/02/06    Andon Rüştuni'nin evrakları arasında 1888'de Londra'da basılan ve Merzifon'a gönderilen Ermeni anayasasının ele geçirildiği. OBE, c. 11, b. 125

1893/02/19    New York'da, Oskanyan, Agobyan ve Sarafyan isimli Ermenilerin Osmanlı Hükümeti aleyhine propaganda yaptıkları. OBE, c. 11, b. 135

1893/02/27    Ermeni suikast komitesinin yakalanması sırasında firar eden Misak Vaksiyan'ın İstanbul'da yakalandığı ve yapılan sorgulamasından sonra Akka'da göz altında tutulacağı. OBE, c. 11, b. 142

1893/03/17    Lucie Tomayan'ın Avrupa'da verdiği özel konferanslarda, Anadolu'daki Hıristiyanların kötü durumlarını ileri sürerek bir hastahane inşaası için bağış toplamakta olduğu. OBE, c. 12, b. 7

1893/03/18    Kayseri, Yozgat ve Merzifon'da olayların çıktığı. OBE, c. 12, b. 8

1893/04/13    Merzifon ABD Koleji öğretmeni rahip Tomayan'ın önce salıverilmesi ve sonra tekrar tutuklanması dolayısıyla eşinin Londra'da devamlı teşebbüslerde bulunduğu. OBE, c. 12, b. 49

1893/04/19    Ermenilerin durumu üzerinde gerekli tahkikatı yapmak üzere ABD Sefareti tarafından Sivas'a gönderilen Başkatip Newberry'nin raporunda belirtilen şahısların tutuklanmasının tamamiyle haklı olduğu. OBE, c. 12, b. 57
1893/04/23    Tomayan'ın suçlu olduğunun, İstanbul ABD Elçiliği ve Merzifon Koleji müdürünce kabul olunduğu ve okuldan kaydının silindiği. OBE, c. 12, b. 62

1893/04/28    Viyana'da çıkan Nouvelle Press de "Bâb-ı Âlî ve Ermeni Meselesi" adı altında Osmanlı Devleti lehinde bir makalenin çıktığı. OBE, c. 12, b. 71

1893/05/02    Sparta Yunan vapuru aracılığıyla memlekete zararlı yayın sokulduğu ve iki müfsitin kaçırılmasına yardımcı olduğu. OBE, c. 12, b. 79
1893/05/07    Merzifon'da, Ermeni komitesinin eski başkanı yerine, Tomayan Artin adında yeni bir başkan seçilerek komitenin tekrar teşekkül ettiği ve tekrar şuç işlemeye başladığı. OBE, c. 12, b. 94

1893/05/29    Londra İngiliz Ermeni Derneği'nce "The Case of The Armenians" adında aleyhimizde bir kitap basıldığı ve önsözünün parlemento üyesi Mr. Stevenson tarafından yazıldığı. OBE, c. 12, b. 128

1893/06/14    Ankara Mahkemesi'nin sona ermesi. OBE, c. 12, b. 145

1893/06/14    Kumkapı olayında gıyaben idama mahkum olup Atina'ya firar etmiş olan Mihran Damadyan'ın bu kez de ihtilâl girişimleri için Muş civarında iken tutuklandığı. OBE, c. 12, b. 144

1893/06/14    Merzifon isyanı ile ilgili yargılamaların Ankara İstinaf Ceza Mahkemesi'nde sona ermesi, Tomayan da dahil olmak üzere 17 kişinin idama, 16 kişinin çeşitli cezalara çarptırılması ve 14 kişi de beraat etmesi. OBE, c.13, s. XX.

1893/06/18    Rahip Gabriyelyan'ın "Ermeniler ve Ararat Halkı" adında tamamen Osmanlı Devleti aleyhinde bir kitap çıkardığı. OBE, c. 12, b. 154

1893/07/02    "Ermeni İşleri" kitabının yayını münasebetiyle onuruna verilen yemekte, Ermenilere muhtariyet verilmesi hakkında Mr. Bryce'ın konuşma yapması. OBE, c. 13, b. 3

1893/07/03    Ankara Mahkemesi suçlularından Tomayan ve Kayayan'ın af edilmemesi üzerine İngiltere'nin, Mısır Hidivi'nin seyahati sırasında, yata iki İngiliz harb gemisini refakat ettireceği. OBE, c. 13, b. 8
1893/07/03    Tebriz'deki Sıkler İngiliz kumpanyasının Ermeni fesadına hizmet ettiği. OBE, c. 13, b. 5
1893/07/04    Tomayan ve Kayayan'ın İngiliz Hükümetinin baskısıyla bir daha geri gelmemek üzere yurt dışına sürülmeleri. OBE, c. 13, b. 10

1893/07/19    Ermenilerin Harput ve oturdukları diğer vilâyetlerden vapurla Liverpol üzerinden ABD'ne kaçmaya çalıştıkları. OBE, c. 13, b.  47
1893/07/22    Ankara İstinaf Mahkemesince verilen cezaların Sultan tarafından indirildiği. OBE, c. 13, b. 48
1893/07/23    Osmanlı ülkesinde yapılan nüfus sayımına göre Ermeni toplumunun 531.404 erkek, 456.424 kadın olup toplam 987, 828 olduğunun tesbit edildiği. OBE, c. 13, b. 55
1893/08/01    Eleşkirt'ten Nazar Ağa isimli şahsın Erzurum olaylarına karışmış olduğu, Tiflis'den Van'a göndermek için silah satın aldığı. OBE, c. 15, b. 1

1893/08/07    Kumkapı olayının yıldönümü anmasında New York'daki Ermenilerin gösteri yaptıkları. OBE, c. 15, b. 16

1893/08/09    Ankara yargılamaları sonunda, mahkum olan Tomayan ile Kayayan'ın affedildikleri, diğer mahkumların da mahkumiyetlerinin bir kısmının affının İngiliz basınında yayınlattırıldığı. OBE, c. 15, b. 19

1893/08/14    Standart gazetesinin Kürtlerin Van'da dört Ermeniyi öldürdüklerini yazması. OBE, c. 15, b. 25

1893/08/29    İstanbul'da Genç Türk Osmanlı Komitesi'nce basılan "The Armenians and the Turks, under Sultan Abdulhamit" kitapcığının ele geçirildiği. OBE, c. 15, b. 53

1893/09/05    Roma'da, Skolo gazetesinde çıkan yazıda Ermeni katogikosunun, Osmanlı ülkesi'ndeki Ermeniler için Rusya'nın müdahalesini istediği. OBE, c. 15, b. 69

1893/09/09    Ermeni delegelerinin Millî Konferansında; büyük devletlerin Asya'daki vilâyetlere müdahalesi ve Avrupa basınını yardıma çağıran bir dizi karar aldığı. OBE, c. 15, b. 86

1893/09/12    New York Ermenilerinin Türkiye'de yaşayan dindaşlarının çektikleri ızdırapları protesto etmek üzere bir miting düzenledikleri. OBE, c. 15, b. 91

1893/09/12    "Hıristiyan Ermenileri Savunma Komitesi"nin 47. toplantısında Ankara Mahkemesi kararlarının görüşüldüğü. OBE, c. 15, b. 92

1893/09/14    İngiliz-Ermeni Derneği'nin himayesinde "The Anglo Armenian" adlı aylık bir gazetenin ilk sayısının çıktığı. OBE, c. 15, b. 94

1893/09/16    "Ermeniler ve Türkler" adlı derginin Londra’da tertip ve neşrolunduğunun anlaşıldığı. OBE, c. 15, b. 100

1893/09/28    Terziyan'ın Liege'den aldığı silahları Marsilya'da Sion Mizayantz'a gönderdiği. OBE, c. 15, b. 138
1893/09/30    Daily News de, Rusya, Türkiye, Hindistan, Romanya ve Avusturya'dan gelecek Ermeni delegeleriyle Eçmiyazin'de bir Ermeni Kongresi'nin kurulacağı ve burada Ermeni milletinin durumu ve ihtiyaçları üzerinde durulacağının yazıldığı. OBE, c. 15, b. 153

1893/10/03    Scottish Leader'ın verdiği haberde; Osmanlı hakimlerinin adaletsizliği hakkında Kayayan ve Mme Tomayan'ın bir toplantı yaptıkları. OBE, c. 15, b. 164
1893/10/05    Rusçuk'ta, Ermeni Komitesi'ne yardım amacıyla, bir tiyatro grubunun oyun sergilediği. OBE, c. 15, b. 171
1893/10/30    İstanbul'da Genç Türkler Komitesi'nce "Sultan Abdülhamid İdaresindeki Ermeniler ve Türkler" adlı kitapçığın yayınlandığı. OBE, c. 16, b. 12

1893/11/08    Amerika'da "Ermenilere Askeri Talim Dersleri" adlı bir kitabın bastırıldığı, dağıtımın Nahkian ve Karakin Issakouli tarafından yapıldığı. OBE, c. 16, b. 27

1893/11/19    Leipzig'de Dr. Karabet Mıgırdıç tarafından "Les Pauliciens dans l'Empire Byzathin et autres sectaires analogues en Armenie" adında bir kitap basıldığı. OBE, c. 16, b. 55

1893/11/23    Londra'da “İnternational Democratic Club” isimli bir Ermeni fesat kulübünün bulunduğu. OBE, c. 16, b. 61

1893/11/24    Hınçak Partisi'nin Worcester şubesinin çıkardığı broşürde Ermenilerin katliama maruz kaldıklarını ileri sürdüğü. OBE, c. 16, b. 64

1893/12/04    Londra'da, İngiliz Ermeni Derneği'nin himayesinde "Ararat Toprağı, Ermenistan ve Ermeniler" konulu bir konferansın yapıldığı. OBE, c. 16, b. 80

1893/12/10    Tiryeste'den 54 sandık tüfeğin, Lloyd Autrichian şirketi aracılığı ile İstanbul'a gönderildiği. OBE, c. 16, b. 91

1893/12/25    Yozgat'ta Ermenilerin hapishaneye saldırarak kargaşalık çıkarttıkları. OBE, c. 17, b. 7

1894

1894/01/10    Suşehri kazasının Ezbider köyünde, Esat Ağa'nın katillerinin tutuklandığı ve bunların içinde Hamparsum Boyacıyan ve arkadaşlarının da bulunduğu. OBE, c. 17, b. 25

1894/01/19    Amerika'daki Hınçak Partisi şefinin Nişan Garabedyan olduğu. OBE, c. 17, b. 41

1894/01/31    Tiflis Ermeni komitesince, Batum Petrol Fabrikası sahiplerinden Mantaşof'un vapuruyla, birkaç serserinin İstanbul Ermeni Patriği Horen Aşıkyan'ı öldürmek için İstanbul'a gönderildiği. OBE, c. 18, b. 6
1894/03/19    Ermeni komitesi elebaşılarından "Moruk"un, komite üyeleri ve 15 kişilik yardakçılarıyla birlikte yakalandığı. OBE, c. 18, b. 64
1894/03/26    Kumkapı'da dini ayin sırasında Ermeni Patriği Horen Aşıkyan'a suikast girişiminde bulunan Agob Karabetyan'ın tutuklandığı ve teşvikçisinin Eğinli Mazlumyan, arkadaşlarının da İzmirli Dikran Agobyan, Samuel Mamasyan, Şahbazyan Karabet, Osep Agobyan, Misak, Strak Parsihyan olduğu. OBE, c. 18, b. 74

1894/03/31    Timpul gazetesinde; Ermeni Patriği Horen Aşıkyan'ın kabiliyetsiz, davalarına ilgisiz bir kimse olduğu gerekçesiyle Ermeni Agob tarafından öldürülme girişiminde bulunulduğunun belirtildiği. OBE, c. 18, b. 75

1894/04/06    Fesatçı Artin Tomayan'ın tutuklandığı. OBE, c. 19, b. 10

1894/04/16    Tomayan Artin ve arkadaşı Mihran'a ait silah ve muzır evrakın ele geçirildiği, Mihran'ın çatışma sırasında öldüğü. OBE, c. 19, b. 25

1894/04/25    Yongh gazetesinin, Ermeni meselesi ve Tiflis'teki Ermeni semineri personelinin eğitimi ile ilgili yayınından dolayı 8 ay süre ile kapatıldığı. OBE, c. 19, b. 48

1894/05/00    Ermenilerin civardan gelenlerle birlikte 3000 kişi oldukları halde Sasun'da Anduk dağında isyan etmeleri. EU. TEEM, s. 471-478; KG. ED, s. 147.

1894/05/09    Sivas İstinaf Mahkemesi kararına göre; müfsit Melkonoğlu Kirop'un beş yıl kalebentliğine, Tatyos ve Destooğlu Agob Gürkez Humpar ve Kirkor'un 3'er yıl kürek cezasına çarptırıldıkları. OBE, c. 20, b. 2
1894/05/14    Dere Kilisesi Vaizi Kalost'un, halkı hükümet aleyhine isyana teşvik etmek suçundan Van Vilâyeti İstinaf Mahkemesi tarafından üç yıl kalebentliğe mahkum edildiği. OBE, c. 20, b. 17

1894/05/14    Marsilya'da Ermeni komitesince bastırılıp yayınlanan, Ermeni istiklali için yapılması gereken hareketleri gösteren talimattan bir nüshanın ele geçtiği. OBE, c. 20, b. 18

1894/05/22    İstanbul Ermeni Patrikhânesi Cismâni Reisi Maksutzade Simon'a suikast girişiminin, Artinoğlu Sivaslı Tatyos ve Arooğlu İstepan tarafından gerçekleştirildiği. OBE, c. 20, b. 32

1894/06/12    İstanbul'da yayınlanan Ermenice Avbadapir gazetesinin yayınladığı "Yol Üzerindeki Dikenler" başlıklı makale nedeniyle kapatılması. OBE, c. 20, b. 81
1894/06/13    Osmanlı bankası memurlarından Ermeni asıllı Ohannes Tokatlıyan'ın Paris'de yayınlanan Eta gazetesinde dostça bir yazısının yayınlanması. OBE, c. 20, b. 88

1894/06/27    Ermeni Patriği Horen Aşıkyan'ın istifasının kabul edildiği. OBE, c. 20, b. 106

1894/06/28    Yayınlanması yasaklanan Avbadapir gazetesinin, kanunlara uygun harekette bulunmak şartıyla neşriyata devamına izin verilmesi. OBE, c. , b. 109
1894/07/01    Hınçakyan Komitesinin ele geçen bir belgesinde de belirtildiği üzere, Ermenilerin Sasun, Kulp ilçeleri ve Taluri bölgesinde Siyah kalpaklı olarak dolaştıkları ve çeşitli olaylar çıkardıkları. OBE, c. 20, b. 111
1894/08/04    Tokat'ta bir Ermeni çetesinin posta arabasını basıp, tatarını öldürdükten sonra postayı soyması, üzerlerine gönderilen müfreze ile de çatışmaya girerek ayrıca bir jandarma çavuşunu da şehit etmesi. OBE, c.13, s. XX.

1894/08/08    Muş'ta Çanlı Kilisesi rahiplerinden İsa isimli papazın ifadesinde Rusya'dan Sasun, Taluri ve Birim köylerine silah kaçırıldığını belirttiği. OBE, c. 21, b. 17
1894/08/09    Muş'un Şinik ve Simal köyünden silahlı Ermenilerin Delikanlı aşiretine saldırdığı. OBE, c. 21, b. 18

1894/08/09    Taluri ve civarında Ermenilerin askeri birliklere baskın düzenledikleri. OBE, c. 21, b. 18
1894/08/14    Ermeni göçmenlerinin Osmanlı ülkesine girmelerinin yasaklandığı. OBE, c. 21, b. 26
1894/08/21    Taluri taraflarında toplanan Ermenilerle Kürt aşiretleri arasında çarpışma olduğu. OBE, c. 21, b. 38
1894/08/23    Amerika'da, Ermenilerin New York sokaklarında gösteriler tertipleyerek, Türkiye'de Ermenilere zulüm edildiğini ileri sürdükleri. OBE, c. 21, b. 43

1894/08/25    Atina Hınçak Komitesi mensuplarından Avasabyan Ohannes ve Gasbaryan Ohannes adındaki Ermeniler hakkında idam cezası verildiği. OBE, c. 21, b. 48
1894/08/25    Zeytun kazasında bazı kimselerin tüfek imal ederek sattıklarının tesbit edildiği. OBE, c. 21, b. 46
1894/08/26    Ermenilerin Atina'dan, Sivas, Merzifon ve Van'a gönderdikleri zararlı belge ve mektupların Yunan vapuru görevlileriyle yerlerine ulaştırıldığı. OBE, c. 21, b. 60

1894/08/26    Muş'un Anduk dağındaki isyancıların sayılarının çok olduğu ve ellerinde martini, sürmeli ve kaval tüfekleri bulunduğu. OBE, c. 21, b. 59
1894/08/31    Muş'un Anduk dağındaki Ermeni eşkiyasının bir kısmının Sasun'a sığındığı, bir kısmının Gelikozan deresinde gizlendiği, diğer bir kısmının da Eçmi deresinde oldukları. OBE, c. 21, b. 91

1894/09/01    Mösyö Goşen'in Contemporary Review dergisinde çıkan, Ermeni ve Kürtlerin Türkiye, Rusya ve İran içerisinde yaşadıkları bölgelerin coğrafi ve topografik özelliklerine dair yazısı. OBE, c. 21, b. 101

1894/09/06    Rusya'dan dönmelerine izin verilmeyen ve Ruslar tarafından da iade edilmek istenen Ermenilerin gümrük kapısı olmayan yerlerden sızmalarına engel olmak üzere sınırın kapatılması suretiyle yurda girmelerinin önlenmesi. OBE, c. 21, b. 129
1894/09/06    Taluri'deki eşkiyadan bir çetenin sağ olarak ele geçirildiği. OBE, c. 21, b. 128
1894/09/11    Taluri asilerinin civar İslâm köy ve aşiretlerine saldırılarıyla başlattıkları ayaklanmanın askeri harekatla sona erdirildiği. OBE, c. 21, b. 148
1894/09/12    Tokat postasını soyan Ermeni eşkiyası reisi Leon'un tutuklandığı. OBE, c. 21, b. 152

1894/09/18    Atina Ermeni komitesi tarafından kiralanan bir gazinoda "Vatan" isminde Ermenice gizli bir gazetenin çıkarıldığı. OBE, c. 21, b. 175

1894/09/19    Hükümete bağlılığı ve ihbarları yüzünden öldürülen Cemikyan Agob'un katili Altunoğlu Artin'in idam edilmesi kararı. OBE, c. 21, b. 180
1894/09/30    İskenderiye, Marsilya, Londra, Amerika veya Rusya'dan Van'a ve Bitlis'e gitmek isteyen Ermenilerin Karadeniz yolu yerine Süveyş'den geçerek Mısır'a ve oradan da Bağdat, Kerkük veya İran yolu ile Ermenistan'a gitmekte oldukları. OBE, c. 21, b. 212

1894/10/01    Suşehri Erendir köyünde, Gürcü elbisesi giymiş 12 Ermeni eşkiyanın, nahiye müdürü ile hizmetkarı ve bir Ermeniyi öldürdüğü. OBE, c. 22, b. 6
1894/10/03    Meşhur Ermeni eşkiyası Merzifonlu Tomayan Artin'in Amasya'da tutuklu bulunduğu sırada hastalıktan öldüğü. OBE, c. 22, b. 14

1894/10/08    New York'daki Ermenilerin; Hınçak ile birleşmiş Osmanlı aleyhinde yekvücut olarak mücadeleye ve neşriyata devam etmek üzere Kırımyan ve Hacıgiryan "Ehlisahip" adında iki fesat grubu daha teşkil ettikleri, Haik gazetesi sahibi Gabriyelyan'ın bu kuruluşların yayınını yaptığı. OBE, c. 22, b. 25

1894/10/09    Amerika'daki Ermeni faaliyetlerini tasvip etmeyen ve elçiliğe yakınlığı ile tanınan Amerikan uyruklu Agob Bogigian adındaki Ermeninin, Türkiye'ye yaptığı seyahatten sonra Boston'da çıkan Globe gazetesinde yayınlanan yazısında, Türkiye lehinde ve Ermeni anarşistleri aleyhinde yazı yazdığı. OBE, c. 22, b. 31

1894/10/10    Moskova'daki Ermeni komitesinin Bayezid üzerinden Ermenilerle meskun vilâyetlere gönderilmek üzere İran'a muntazam silah ve cephane sevkettiği. OBE, c. 22, b. 33

1894/10/28    Kayseri ve Sivas'da barut imalinde kullanılan güherçile üretiminin arttırıldığı, ocaklar açıldığı, yapılan barutun büyük kısmının Zeytun, Haçin ve diğer bölge Ermenilerince satın alındığı. OBE, c. 22, b. 95
1894/11/07    Hınçak Cemiyetinin, dünyada her tarafta kol salarak, para toplayıp silah satın aldığı, Organ İde adıyla bir gazete çıkardığı. OBE, c. 22, b. 120
1894/11/13    Diyarbakır'ın Palu kazası Habab köyü Ermenilerinin yaptıkları gizli toplantı sonunda Rus ve İngiliz sefaretleriyle işbirliği kararı aldıkları. OBE, c. 23, b. 6

1894/11/13    Ermenilerin Van'ın Doni köyü, Hezar deresinde katil ve ırza tecavüz suçlarını işledikleri. OBE, c. 23, b. 1

1894/11/14    Daily News gazetesinin Sasun'da 25 Ermeni köyünün tahrip ve üç bin kişinin öldürüldüğü hakkındaki haberinin yalan olduğu, gerçekte bu harekatın Ermenilerin ayaklanmalarını bastırmak için yapılan bir hareket olduğu. OBE, c. 23, b. 10

1894/11/14    Londra'da çıkan Globe, Viyana'da çıkan Press, Tiryeste'de çıkan Pikola gazeteleri muzır yazılar içerdiği için memlekete sokulmalarının yasaklandığı. OBE, c. 23, b. 12

1894/11/15    Tokat'tan İstanbul'a gitmekte olan posta arabasının Gömeç köyü yakınında silahlı bir Ermeni çetesi tarafından soyulması, sürücüsünün öldürülmesi, Katolik Ermeni olan Dr. Jarj'ın Tokat Ermeni Komitesi tarafından öldürüldüğünün anlaşıldığı. OBE, c. 23, b. 18
1894/11/20    Atina'daki Hınçak komitesinin tekrar kurulması için "Azaryan" isminde birinin oraya geldiği. OBE, c. 23, b. 46
1894/11/20    Ermenilerden daha önce göç etmiş ancak dönmek isteyenlerin dönüşlerine izin verilmemesi, ancak yabancı devletlerde devamlı oturup seyahat ve ticaret için gelenlere müsade edilmesi, firariler ile yabancı pasaportu olanların geri gönderilmeleri ve bir cinayet işleyerek kaçmış olanların dönüşlerinde tutuklanacakları. OBE, c. 23, b. 43
1894/11/20    Times ve Standart gazetelerinde; geçen yıl Muş, Bitlis ve Sasun'u ziyaret eden Mr. Linch'in Osmanlı Devleti aleyhine yazısının yayınlandığı. OBE, c. 23, b. 44

1894/11/21    Estia gazetesinde "Yunan Devleti ve Ermeniler" başlıklı yazıda, Türklerin Ermenilere mezalim yaptığından bahsedildiği. OBE, c. 23, b. 50
1894/11/25    Le Epoca gazetesinde çıkan makalede; Sasun olaylarının Hamparsum ile arkadaşlarının eseri olduğunun belirtildiği. OBE, c. 23, b. 84
1894/11/28    Boston ve Massachussets'deki Ermenilerin, Sasun olaylarıyla ilgili olarak toplantılar yaptıkları. OBE, c. 23, b. 98

1894/11/28    Standart gazetesinde, Sasun olayları hakkındaki çıkan haberin tamamen Türkiye aleyhine olduğu. OBE, c. 23, b. 102

1894/11/29    Atina'da basılması engellenen Hınçak gazetesinin bundan sonra Londra'da basılacağı. OBE, c. 23, b. 104

1894/11/29    Haik gazetesi sahibi Gabriyelyan'ın Osmanlı hükümeti aleyhinde yazılar yazdığı. OBE, c. 23, b. 116

1894/11/29    New York'da "Krımyan" ve "Haçagiryan" isminde iki yeni komite kurulduğu, bunların maksadının Hınçak Komitesiyle birleşerek, Osmanlı hükümetine karşı çalışmak olduğu. OBE, c. 23, b. 116

1894/12/03    Ermeni Hınçak partisinin karargahının Marsilya'ya naklolunduğu, Atina'daki yeni Ermeni komitesinin yabancı sefaretlere verdiği dilekçede, Ermenilerin İslâmların elinden kurtulması için Berlin Antlaşması’nın 61. maddesine dayanarak fiili müdahale etmelerini istedikleri. OBE, c. 24, b. 11

1894/12/03    Mıgırdıç ve arkadaşlarının Arapkir de yakalandıkları, yaralı olarak ele geçen Mıgırdıç'ın kaldırıldığı hastahanede öldüğü. OBE, c. 24, b. 7
1894/12/04    Fresco'da oturan, içlerinde din adamı, tıp doktoru gibi aydınların bulunduğu ve ihtilâlci fikirlere sahip yaklaşık 5.600 Ermeninin Osmanlılar aleyhine bir bildiri yayınladıkları. OBE, c. 24, b. 14

1894/12/04    New York ve civarındaki Yunanlıların Ermenilerle yakınlaşmakta olduğu. OBE, c. 24, b. 21
1894/12/04    Sivas vergi memurlarından Hacı Mustafa'nın evine girerek, evdekileri yaralayıp firar eden Hamparsum ile kardeşi Dikran'ın yakalandıkları. OBE, c. 24, b. 22
1894/12/08    Londra'da İngiliz Ermeni Derneği, Ermeni Millîyetçiler Derneği, Nazarbekyan ve Hınçakistlerin Derneği'nin bulunduğu. OBE, c. 24, b. 67

1894/12/09    Taluri ve Simal'deki olayların, Ermenilerin İslâmlar üzerine saldırısıyla başladığı, sabırları tükenen İslâmların mukabele zorunda kaldığı, Ermenilerin ordu birliklerine de ateş ettiklerinin delilleriyle sabit bulunduğu. OBE, c. 24, b. 75
1894/12/14    Çara gazetesinde; Ermeni komiteci Papazyan'ın Londra komitesiyle ilişkisi olup anarşist yayınlar taşımakta ve Doğu Rusçuk'daki komiteye benzer komitelerle bir anarşi merkezi kurmayı planlamakta olduğunun yazıldığı. OBE, c. 24, b. 107
1894/12/14    Novia Vremia gazetesinin; İngiltere'nin Ermeni sorunu bahanesiyle Osmanlı Devleti’nin iç işlerine müdahale ettiğini, Ermenilere karşı yapıldığı söylenen suçlamaların abartılmış ve şüphe ile karşılanacak nitelikte olduğunu yazdığı. OBE, c. 24, b. 110

1894/12/17    "Frankfurter Zeitung" gazetesinin Türkiye'deki Ermeni olaylarını Ermeni ihtilâlcilerinin yarattığını kabul ederken, Berlin Antlaşması’nın uygulanmadığını, Osmanlı ordusunun zulüm ve barbarlık yaptığını ileri sürerek çelişkiye düşdüğü. OBE, c. 24, b. 128

1894/12/17    Londra'ya gelen Nazarbetianz ile Beniard'ın "Hınçak" yayınını devam ettirmek niyetinde oldukları ve bunların anarşist, nihilist Ruslarla irtibatta bulundukları. OBE, c. 24, b. 127

1894/12/17    "Morning Advertiser" de Taluri ve Sasun olayları hakkında Osmanlı hükümeti lehinde bir yazı çıktığı. OBE, c. 24, b. 131

1894/12/17    "St. James Gazette"de, Taluri olayları hakkında Osmanlı hükümeti lehinde tefsirlerle İngiltere hükümetinin tutumunu ele alan yazının yayınlandığı. OBE, c. 24, b. 130
1894/12/18    Osmanlı Ermenilerinden olup çalışmak üzere Amerika'ya giden Elazığlı Ermenilerin, geri döndüklerinde memurlar tarafından geri çevrildiklerinden Kıbrıs adasına çıktıkları. OBE, c. 24, b. 132

1894/12/19    Paris'te yayınlanan Journal des Debats gazetesinde "Berlin Antlaşmasına Dair" başlıklı çıkan bir yazıda; İngiltere basınının tenkit edildiği ve Londra'da bulunan "Ermenilerin Haklarını Koruma Derneği"nin olayları abarttığından bahsedildiği. OBE, c. 24, b. 140

1894/12/20    Matyos İzmirliyan'ın İstanbul Ermeni Patrikliğine seçilmesi. OBE, c. 24, b. 145

1894/12/22    Ermenilerin ileri sürdükleri mezalim dolayısıyla Londra İngiliz Ermeni Derneği’nin yaptığı mitingi protesto etmek üzere, Londra'da İngiltere'nin tüm bölgelerinden gelen Müslümanların, Encümen'i İslâm'ın önderliğinde bir toplantı yaptıkları. OBE, c. 25, b. 5

1894/12/25    Mısır Ermeni komitesinden zaman zaman Mısır postasıyla Atina Ermeni Komitesine 200 İngiliz lirası gönderildiği, komitenin Türkçe ve Rumca Atina'da iki gazete çıkarmak istediği. OBE, c. 25, b. 16

1894/12/25    Trabzon yoluyla memlekete sokulan ve ele geçen "Hınçak" gazetesinin, Sasun olayı hakkında gerçek dışı haberler içerdiği, bu suretle yabancı basını da kandırarak aleyhte yayına kışkırttığı. OBE, c. 25, b. 18
1894/12/26    Amerikan gazetelerinde Osmanlı hükümeti aleyhinde yayınların yapıldığı. OBE, c. 25, b. 26
1894/12/26    Kalas ve İbrail Ermenilerine dağıtılmak üzere mektup taşıyan Vartan Papazyan isimli Ermeninin yakalandığı. OBE, c. 25, b. 25

1894/12/27    Sadrazam Cevat Paşa’nın, Dâhiliye, Adliye ve Mezâhip ve Zabtiye Nezâretlerinden bir memur seçilerek teşkil edilecek komisyonun Dâhiliye ve Zabtiyede mevcut bütün evrakları ve mahkeme evrakını inceleyerek ve Ermenilerin oturdukları yerlerdeki nüfus miktar ve oranlarını da kapsayan ayrıntılı bir rapor hazırlayacaklarını açıklaması. OBE, c. 25, b. 27

1894/12/30    Taluri asilerinin yargılanmalarının sona erdiği, Hamparsum ile bir arkadaşının idamına, diğerlerinin suçlarına göre farklı cezalara çarptırıldığı. OBE, c. 25, b. 37
1894/12/31    Gladstone'un Ermeni meselesiyle ilgili bir konuşma yaptığı, Gladstone'un yaptığı konuşmada, Osmanlı hükümeti aleyhinde suçlamalarda bulunduğu, bu konuşmayı nakleden İngiliz gazetelerinin yurda sokulmasının yasaklandığı. OBE, c. 25, b. 49

1895

1895/01/08    Varzabetyan isminde bir Ermeninin Post  gazetesinde yayınlattığı bir yazıda; Ermenilerin nüfusunun Van, Erzurum ve Diyarbakır'da 1.300.000, diğer bölgelerde 1.200.000 olduğunu, bu durumun 1877'de Osmanlı hükümetince resmen bildirildiğini ileri sürdüğü. OBE, c. 25, b. 104

1895/01/09    Sasun olayları sırasında Bitlis'de bulunan Ximenez isimli İspanyol seyyahının hakkımızda gayet olumlu hisler taşımakta olduğu ve bunları Londra'da Coğrafya Cemiyeti’ne açıklamak istediği. OBE, c. 25, b. 111
1895/01/10    İspanyol seyyahı Ximenez'in Londra'daki ajans sahipleriyle yaptığı görüşmenin bütün gazetelerde yayınlandığı. OBE, c. 25, b. 114

1895/01/12    England and The Union gazetesinde; Ermenilerin oturdukları Osmanlı vilâyetlerindeki durum ve olayları yerinde gözleriyle gören İspanyol coğrafyacısı Mösyö Ximenez'in Osmanlılar lehine fikir ve mütalaalarını içeren bir yazının yayınlandığı. OBE, c. 26, b. 8

1895/01/12    Rusçuk'da, Ermeniler ve Makedonyalıların miting yaptığı. OBE, c. 26, b. 10

1895/01/13    Amerika ve Osmanlı ülkelerinde oturan Ermenilerin Amerika misyonerleri vasıtasıyla haberleştiği. OBE, c. 26, b. 14

1895/01/14    Ermeni Derneği genel sekreteri Hırant Gercecyan'ın, Ermenilerin oturduğu şehirleri dolaşarak, Amerika kamuoyunu Osmanlılar aleyhine yönlendirmeye çalıştığı. OBE, c. 26, b. 17

1895/01/18    Moskovisniyade Dömoşi gazetesinde Sasun Ermeni olayları hakkında çıkan yazıda; Kürtlerin Ermenileri öldürdükleri ve hükümetin bu olayları bastırmaya çalıştığından bahsedildiği. OBE, c. 26, b. 39
1895/01/22    Taluri'de ihtilâlci eylemlerde bulunan 17 kişi hakkında İstinaf savcılığınca ceza verildiği. OBE, c. 26, b. 61

1895/01/24    Sasun olaylarını tahkik etmek üzere bölgeye gönderilen heyetin göreve başlaması. VBVAİ, s. 219-234.
1895/01/27    Nazarat ismini takınan ve Mardiros Vasteşyan olması muhtemel bir fesatçı Ermeninin, Rusçuk'a geldiği, dört kasabada Ermeniler tarafından toplanan paraları alarak silah satın almak üzere Rusya'ya gittiği. OBE, c. 26, b. 88

1895/01/31    Muş'ta, Ermeni mektebi evrakında saklı Ermenice muzır belgeleri haber veren bir papazın üç Ermeni tarafından öldürmek kastı ile yaralandığı. OBE, c. 26, b. 103
1895/02/01    Ermenistan'da can, mal ve haysiyeti korumak amacıyla, imkan dahilindeki bütün vasıtalarla Ermenilere yardım ve sempati göstermek için Washington'da bir yardım cemiyetinin kurulduğu. OBE, c. 26, b. 108
1895/02/08    Ermenilerin Van ilinde ilkbaharda ayaklanmaya karar verdiklerinin Hoy konsolosluğundan bildirildiği. OBE, c. 27, b. 4

1895/02/10    Odesa İran konsolosu tarafından İstanbul İran konsolosluğuna gönderilen iki paketin şüphe üzerine açıldığı, içinde Krımyan tarafından düzenlenen ve yurdumuza girmesi yasaklanmış olan muzır takvimlerin çıktığı, paketlerin yeniden mühürlettirilerek yerine verilmeyip muhafaza edileceği. OBE, c. 27, b. 10
1895/02/10    Romanya'dan sınır dışı edilen Ermeni Vatanperverleri Federasyonu üyelerinden Vartanez Papazyan isimli müfsitin gönderdiği ve "Lumina Nua" isimli gazetede yayınlanan mektupda; fesatçıların garezkârâne neşriyatının, gördükleri kötü muameleden değil, sırf ihtilâlci fikirlerinden ileri geldiğini, imzalı ifadeleriyle doğruladıkları. OBE, c. 27, b. 11

1895/02/12    "Estia" gazetesinin Hınçak komitesinin sözcüsü haline geldiğinden ülkeye sokulmasının yasaklandığı. OBE, c. 27, b. 23
1895/02/12    İstanbul Ermeni Patrikliğine tayin olunan İzmirliyan Matyos Efendi'nin, beratının verildiği. OBE, c. 27, b. 21

1895/02/12    Zabtiye Nazırı Nazım Paşa başkanlığında oluşan komisyonun Ermeni konusunda bir rapor verdiği. OBE, c. 27, b. 18

1895/02/13    Hınçakistler ile Ermeni birliği taraftarlarının Osmanlı Hükümeti aleyhinde iftiralarda bulundukları. OBE, c. 27, b. 24
1895/02/14    Romanya'da çıkarılan "Lumina Nua" gazetesine yazan Papazyan'ın, Ermenilerin Türk boyunduruğundan kurtarılarak bir Ermenistan kurulması için çalışacağını belirten mektubunda, ihtilâlci olduğunu belirttiği. OBE, c. 27, b. 26

1895/02/15    Şikago'da Şarkî Karahisarlıların 40 üyeli bir Hınçakist şubesi kurdukları. OBE, c. 27, b. 29

1895/02/19    Gelikozan köyünde Damadyan ve Muradyan'ın Müslüman ahâliye zulüm yaptıkları. OBE, c. 27, b. 43

1895/03/01    Chornicle gazetesinde; Sasun'daki olayların Ermeniler tarafından çıkarıldığı ve Ermenilerin Müslüman halka çok zulüm yaptığını anlatan George Rol imzalı bir yazının yayınlandığı. OBE, c. 27, b. 57
1895/03/07    Yabancı ülkelerden birtakım Ermenilerin, Osmanlı ülkesine gizlice sokulmak istendiği. OBE, c. 27, b. 83
1895/03/08    "Şeyh Celalettin" adıyla Worcester'de Ermenice olarak sahneye konan dört perdelik öyküde, 1877 katliamı hikayesiyle "İslâm fanatizmi" nin işlenmekte olduğu. OBE, c. 27, b. 85

1895/03/12    Sasun olayları nedeniyle Osmanlı İmparatorluğunu yeren ve zarara uğrayan Ermenilere yardım kampanyası açmak maksadıyla Londra İngiliz-Ermeni Derneği tarafından "Dünyadaki Bütün Ermenilere" başlıklı bir beyannamenin yazıldığı. OBE, c. 27, b. 96

1895/03/13    Yapılan müracaat üzerine, Rus sansürünün, Türkiye aleyhinde gerçek dışı neşriyat yapılmaması hususunda basını uyardığı. OBE, c. 27, b. 101
1895/03/21    Amerika'daki Ermeni komitelerinin, topladıkları paraları, İngiliz-Ermeni Derneği'ne göndermeye karar verdikleri. OBE, c. 28, b. 21

1895/03/30    Siyasi sebeplerden hükümlü ve tutuklu bulunan Ermeni papazlarının padişah tarafından affedildikleri. OBE, c. 28, b. 37

1895/04/07    Venedik Mekitarist okulunda Ermeni öğrencilerin koyu bir taassupla Osmanlı Devleti’ne karşı büyük bir düşmanlıkla yetiştirildikleri , bu eğitimde en büyük rolün okul müdürü Rahip Jan Torosian ile Jimnastik ve Türkçe öğretmeni Kırbaçian'da olduğu. OBE, c. 28, b. 58
1895/04/10    Dört yıl Anadolu'da misyoner olarak görev yapan Fredrich Davis Green’in "La crise Armenienne en Turquie, Le massacre de 1894, ces precedents et sa significations" (Türkiye'de Ermeni Krizi, 1894 Kıyımı, Geçmişi ve Anlamı) adlı broşüründe, olaylarla ilgili 18 mektup yayınladığı, bu öldürme olaylarının Osmanlı hükümeti tarafından önceden tasarlanmış olduğunu iddia ettiği. OBE, c. 28, b. 65

1895/04/19    Küçük Asya, Kafkasya ve İran'ın birçok yerlerini ziyaret eden Reuter muhabirinin yazısında, gelecek Mayıs ayında bir Ermeni ayaklanmasının olacağını ve böylece Avrupa müdahalesinin sağlanmasının planlandığını ileri sürmesi. OBE, c. 28, b. 89
1895/04/26    İngiltere’nin eski başbakanlarından Beaconsfield'in ölüm yıldönümü dolayasıyla Amiral Commerell'in söylediği nutukta; Ermeni olaylarının komiteler tarafından planlandığını, kışkırtıldığını, bu komitelerin Londra, Paris, Tiflis, Varna ve Atina'da mevcut  olduğunu, Londra'da biri İngiliz-Ermeni Derneğinin, diğeri de patrikhânenin olmak üzere iki müfsit unsurun bulunduğunu belirttiği. OBE, c. 28, b.117

1895/04/30    Sivas, Erzurum, Mamuretülaziz ve Bitlis vilâyetlerinde sekiz murahasalığın açıldığı. OBE, c. 28, b. 137
1895/05/11    Ermenilerin, İran ve Rusya sınırına yakın olan bölgede kışkırtma, tahrikat ve fesatçı çalışmalarını arttırdıkları, bunun yakında yeni bir Ermeni isyanına işaret ettiği. OBE, c. 29, b. 34

1895/05/11    İngiliz, Fransız ve Rus Büyükelçilerinin Bâb-ı Âlî'ye yeni bir ıslâhât projesi vermeleri. CK. ODEMOÇ, s. 116

1895/05/11    İngiliz-Ermeni Derneği tarafından Ermenilerin oturdukları Osmanlı vilâyetlerinde yapılması istenen ıslâhât ile alakalı yedi maddeden oluşan projeyi Lord Kimberley'e verdikleri. OBE, c. 29, b. 31

1895/05/12    Eski Sadrazam Said Paşa'nın Sultan'ın emri üzerine ıslâhât projesi üzerinde yaptığı çalışma sonunda, “hukuku merkeziyenin muhafazasına itina ile yabancı” müdahalesine imkan verecek hareketlerden sakınılması gerektiğini bildirdiği. OBE, c. 29, b. 40
1895/05/12    Padişahın eski Sadrazam Said Paşa'dan, yabancı devlet büyükelçilerinin sunduğu ıslâhât projesini, saltanat hukuku ve devletin çıkarı bakımından tarafsız bir gözle tetkik ederek düşüncelerini bildirmesini istemesi. OBE, c. 29, b. 39

1895/05/12    Rostof'da Rusya imparator ve imparatoriçesini ziyaret için müracaat eden Krımyan'ın, Ermeni meselesi sonuçlanıncaya kadar kabul edilmeyeceğinin bildirildiği. OBE, c. 29, b. 36
1895/05/16    Georges Buisson'un Paris'te "Anadolu'daki Karışıklıkların Kaynağı" adıyla verdiği konferansta; İngiltere tarafından ortaya atılan Ermeni katliamı iftiralarının tamamen Ermeni komitelerince Osmanlı Hükümet ve askerine karşı yapılan abartmalı söylentiler olduğunu beyan ettiği. OBE, c. 29, b. 49

1895/05/17    Ermeni fesatçılarının teşviki ile İngiliz-Ermeni cemiyetinin, İngiliz kamuoyunu Osmanlı Hükümeti aleyhine kışkırtmak için giriştikleri  zararlı uğraşlara karşı, Londra'daki Encümen-i İslâm Cemiyeti'nin düzenlediği mitingde, İngiliz parlamenter Sir Ellice Ashmead Bartlett ile Amiral Sir Edmond Commerell'in konuşma yaptığı. OBE, c. 29, b. 50
1895/05/18    İngiltere gazetelerinin bir çoğunun Mayıs ayı içinde Ermenilerce bir isyan çıkarılacağını, Ermeni cemaati arasında para toplanarak silah ve mühimmat alındığını Reuter'e atfen yayınlayarak kışkırtma yoluna gittikleri, yalan haberleri yayınlayan gazetelerin mahkemeye verilmesinin de bir işe yaramadığı gözönüne, alınarak Osmanlı ülkesinde asayişin ve huzurun bulunduğunun açıklanmasının faydalı görüldüğü. OBE, c. 29, b. 51
1895/05/18    Muşlu papaz Parsih'in Tahkik Heyeti önünde Ermeni fesatçıları aleyhinde ifade vermesi üzerine, Bitlisli Bezdian Morat tarafından tehdit edildiği, Papaz Parsih’in koruma altına alınması ve Ermenileri vergi vermemeye teşvik eden bu Morat'ın cezalandırılması gerektiği. OBE, c. 29, b. 52

1895/05/19    Köstence'deki birçok Ermeni gencinin Anadolu'da karışıklık çıkarmak maksadıyla Rusya yolu ile Anadolu'ya geçmek üzere pasaport için müracaat ettikleri, kendilerine pasaport verilmediği ve isimlerinin Osmanlı Devleti’ne bildirildiği. OBE, c. 29, b. 55

1895/05/21    Osmanlı limanlarından bazılarını ziyaret etmiş bulunan Amerikan filosu komutanlığı tarafından yazılan raporda; Osmanlı ülkesinde oturan Amerikan uyruklulara zulüm ve haksızlık yapılmadığı, Ermeni mezalimi hakkında hiçbir belge olmadığı için bunların bir rivayetten ibaret olduğu ve Osmanlı padişahının Sasun olaylarından asla sorumlu olmadığının belirtildiği. OBE, c. 29, b. 59
1895/05/23    Ermeni işlerine dair 24 Mayıs'da Paris'te devletlerarası bir konferans yapılacağı. OBE, c. 29, b. 69

1895/05/23    Van'ın Mahmudi kazasında hududu geçerken yakalanan 14 Ermeni eşkiyasının beraberinde çok miktarda silah ve cephane olduğundan, tutuklanarak yargılanmak üzere İstanbul’a gönderildikleri. OBE, c. 29, b. 68
1895/05/24    Paris'de Avrupa Ermeni komiteleri delegelerinden oluşan bir konferans toplandığı; Paris, Marsilya, Londra, Brüksel, Anvers, Viyana ve Varna Ermeni komiteleri memurlarının da bu toplantıya katıldıkları. OBE, c. 29, b. 72
1895/05/25    Pall Mall gazetesinin sahibi Mr. Cost’un, Türkiye'nin doğu bölgesine yaptığı seyahat sonunda gazetesinde aleyhimizde neşriyat yaptığı. OBE, c. 29, b. 74
1895/05/29    Trabzon Ermeni başpapazının intihar ettiği. OBE, c. 29, b. 94

1895/05/30    Yozgat olayından sonra ikiyüzden fazla suçlu Ermeninin yakalanması üzerine asayişin düzeldiği, Avadis ve Yaver adlı iki Ermeninin yirmi sekiz kişinin daha isimlerini ilgili makamlara verdiği için tehdit edildiklerinden korunmaya alınması. OBE, c. 29, b. 98
1895/06/01    Boston'da bulunan Ermenilerle onları destekleyen Amerikalıların gazete yayınlarından Ermeni mezalimi hakkında bir kitapçık hazırladıklarının haber alındığı, buna karşılık Mösyö Ximenez'in "Kürt ve Ermeniler" isimli kitabının çoğaltılması gerektiği. OBE, c. 30, b. 5

1895/06/02    Bâb-ı Âlî'nin, Fransa, Rusya ve İngiltere sefirlerinin notasına gayrı resmi olarak cevap vermesi. OBE, c. 30, b. 9

1895/06/09    Devletlerin, ıslâhâtla ilgili Bâb-ı Âlî’nin 3 Haziran’da verdiği cevabı yeterli bulmayarak daha açık cevap verilmesini istemeleri. CK. ODEMOÇ, s. 125

1895/06/10    Londra, Brüksel ve Bükreş'te bazı gazetelerin Ermeni işlerine dair yalan neşriyat yaptıkları, Ermeniler lehindeki ıslâhâtın yapılmaması halinde şarkta sorun çıkacağını yazdıklarından bu gazetelerin yurda sokulmamaları ve yalan haberlerin sefaretlerce tekzibinin yapılması. OBE, c. 30, b. 37

1895/06/15    Ermeni meselesi için Eçmiyazin'de toplanan paranın, İngiltere'ye gönderildiği ve buradan alınan silahların Tiflis'de bekletildiği ve İran yolu ile Türkiye'ye sokulacağının haber alındığı. OBE, c. 30, b. 61
1895/06/16    Bâb-ı Âlî'nin, üç devlet elçilerinin verdikleri ıslâhât layihasına karşı cevap vermesi. CK. ODEMOÇ, s. 132

1895/07/01    Merzifon Protestan cemâati reisi Karabet'in kiliseye giderken Ermeni fesatçıları tarafından öldürüldüğü. OBE, c. 30, b. 110 ; CK. ODEMOÇ, s. 144

1895/07/03    Eski Girit Valisi Şakir Paşa'nın, ıslâhâtı uygulamak için tam yetki ile genel müfettiş tayin edilmesi. OBE, c. 30, b. 122 ; CK. ODEMOÇ, s. 144

1895/07/04    İngiltere'den Taluri Ermenilerine dağıtılmak üzere para gönderildiği. OBE, c. 30, b. 123
1895/07/09    Evvelce Rusçuk Ermeni komitesi reisi iken, Osmanlı Hükümetine dehalet ederek yabancı basın kaleminde görev alan ve hükümete birçok yardımı olan Mıgırdıç Tütüncüyan'ın Ermeni fedailerince öldürülmesi. OBE, c. 32, b. 4

1895/07/11    Nikolayef adında Yunan uyruklu bir Ermeninin, Atina'da "Vatan" isminde bir gazete çıkarmaya teşebbüs etmesi. OBE, c. 32, b. 15

1895/07/16    Boston Ermenilerinin"Hıristiyanlar İçin Çalışan Gençler Derneği"ni kurmak için çalışmaları. OBE, c. 32, b. 27

1895/07/16    Budapeşte'de çıkan "Budapeşti İzemle" adındaki dergide Ermeni sorunu hakkında Profesör A.Vambery'nin bir inceleme yazması. OBE, c. 32, b. 26
1895/07/18    Bâb-ı Âlî’de özel bir komisyon kurularak elçilerin tekliflerinin görüşülmesi ve alınan kararları padişahın onaylaması. CK. ODEMOÇ, s. 135

1895/07/21    Sasun olaylarını Tahkik etmek üzere bölgeye gönderilen heyetin görevini tamamlayarak bir rapor hazırlaması. VBVAİ, s. 219-234
1895/08/02    Özel komisyon tarafından hazırlanan ve Padişahın onayından geçen ıslâhât projesinin İstanbul’da bulunan İngiltere, Fransa ve Rusya elçilerine tebliğ edilmesi. CK. ODEMOÇ, s. 149
1895/08/07    Mr. Gladstone'un Chester’de yaptığı konuşmada; Osmanlı Hükümeti aleyhinde sözler sarfederek Osmanlı politikasının Hıristiyanları yok etmek maksadını güttüğünü dinleyicilere inandırmaya çalıştığı. OBE, c. 32, b. 76
1895/08/10    Sir Ellice Ashmead Bartlett'in, England and the Union gazetesinde, Mr. Gladstone'un Chester'deki nutkunu eleştirdiği. OBE, c. 32, b. 81

1895/08/11    Anadolu Müfettişi Şakir Paşa'ya verilecek talimatın müsveddesinin gönderildiği. OBE, c. 32, b. 86

1895/08/13    Süveydiye'de Silahlı Sosyalist Hınçak Fırkası’nın kurulması. OBE, c. 32, b. 93
1895/08/28    Sasun ve Taluri ahâlisinin geçimlerini kolaylaştırmak için, Muş ve Genç İane Komisyonunca iane dağıtımına başlandığı. OBE, c. 33, b. 47
1895/09/05    Sasun hadiselerini ele alan Worcester'deki Ermenilerin bazı Amerikalılarla birlikte bir miting yaparak Osmanlı Hükümetini kınadıkları. OBE, c. 33, b. 81

1895/09/16    Van'da bir süre misyonerlik yapmış olan Frederick Davis Green adlı Amerikalının "Türkiye'deki Ermenilerin Buhranı" adlı kitabın bir süre unutulduktan sonra, İngiliz-Ermeni Derneği yardımı ile önemli kişilere yollandığı. OBE, c. 34, b. 19

1895/09/16    Yozgatlı Hamparsum ve Rahip Mampre'nin katillerinin, Ermeniler tarafından korunduklarından geç yakalandığı, katil kunduracı Kalost ve Haçik hakkında gerekli işlemin yapıldığı. OBE, c. 34, b. 18

1895/09/24    Ermenilerin, vatan haini kabul ettikleri Avukat Dirserkisyan Artin'i, Ermeni ihtilâl komitesinin Erzurum Merkez Komitesi kararıyla öldürdükleri. OBE, c. 34, b. 50

1895/09/28    Sasun civarında üç Londralı Ermeni ile birlikte, Müslümanlara karşı ihtilâl çıkarmak için, para dağıtan ve propaganda yapan iki İngilizin yakalandığı. OBE, c. 34, b. 65

1895/09/30    Kumkapı'da patrikhâne önünde toplanan üç dört bin kadar Ermeninin, Bâb-ı Âlîye doğru yürüyüşe geçmesi, kendilerine müdahale etmek isteyen polis ve jandarma üzerine ateş açmaları, daha sonra çeşitli istikametlere kaçan Ermenilerin halkın üzerine de rastgele ateş açmaları  KG. ED, s. 153-154

1895/10/01    Kumkapı Patrikhâne kilisesinde toplanan Ermenilerin patrik tarafından gönderilen heyete bilgi verdikleri, direnenlerin tutuklanması için emir verildiği. OBE, c. 34, b. 81
1895/10/01    Üsküdar ve Kadıköy bölgelerinde Ermeni olaylarının arttığı. OBE, c. 34, b. 84
1895/10/01    Zeytun Hınçakyan ihtilâl komitesi’nin Ermenilere bir duyuru yapması. OBE, c. 34, b. 82

1895/10/01    Zeytun'da ve Maraş'ta karışıklıklar çıktığı. OBE, c. 34, b. 92

1895/10/02    Bazı Ermeni cemiyetlerinin uygunsuz hareketlerinin bir galeyana sebep olduğu, güya Müslümanların galeyanlarından korktukları için Ermenilerin kiliselere sığındıklarının haber alındığı, derhal gerekli önlemlerin alınması. OBE, c. 34, b. 94
1895/10/02    Trabzon'da Van eski valisi Bahri Paşa ile askeri komutan Hamdi Paşa'nın Ermeniler tarafından yaralanması. OBE, c. 34, b. 98

1895/10/03    Haç yortusu dolayısıyla toplanan Ermenilerin İslâm mahallelerine hücum ettikleri, patriğin bunu engellemediği, kilisede toplanan Ermenilerin Dîvânyoluna doğru yürürken Jandarma binbaşısı Servet Bey'i öldürdükleri. OBE, c. 34, b. 109

1895/10/04    Trabzon'da Bahri ve Hamdi Paşaları yaralayanların yakalandığı. OBE, c. 34, b. 106
1895/10/07    İstanbul'daki Ermenilerin meydana getirdiği olaylar dolayısıyla yayın yapan gazetelerin hemen hepsinin olayların sorumlularının Ermeniler olduğunu yazdıkları. OBE, c. 34, b. 138

1895/10/07    Yerköy konsolosluğundan öğrenildiğine göre; Londra Merkez komitesinin, Rusçuk komitesinden toplanan iâne paralarını Ermeni halkını Osmanlı Hükümeti aleyhine kışkırtmak için kullandığı. OBE, c. 34, b. 143
1895/10/08    Trabzon'da İslâm ve Ermeniler arasında tekrar karışıklıklar çıktığı. OBE, c. 34, b. 151
1895/10/08    Trabzon'daki olaylar dolayısıyla vilâyette örfi idare ilan edildiği ve saldırganların hemen teşkil edilecek bir Dîvân-ı Harb'te yargılanacakları. OBE, c. 34, b. 151
1895/10/10    Amerika'da çıkan Ermenice Haik gazetesinin, 1 Eylül 1895 tarihli nüshasında, İstanbul ihtilâlinin tertip maksadının anlatıldığı, ileride olacak hadiseleri evvelden haber vermesi bakımından önemli olan bu yazının dış basında yaygın bir şekilde yayınlattırılması için Osmanlı dış temsilciliklerine bildirilmesi. OBE, c. 35, b. 12

1895/10/10    Kafkasya ordusu askerlerinden teskere almış 150 Kafkasya Ermenisinden başka, 500 Ermeniden mürekkep silahlı bir fesat çetesinin Kars civarından sınırı geçerek Erzurum'a geldiği. OBE, c. 35, b. 3
1895/10/10    "Le Temps", "Figaro" ve "Le Matin" gazetelerinde, Trabzon'da Hıristiyanlara katliam yapıldığı yolunda haberler çıktığı, ancak Trabzon'da Ermeni Hınçakistlerin çıkardığı kargaşalık sırasında, Van eski Valis Bahri Paşa ve askerî komutanın yaralandığı ve askerin duruma hakim olarak sükunu sağladıkları, bu gibi haberlerin tekzip edilmesi. OBE, c. 35, b. 1
1895/10/12    Roma'da, İngiliz-Ermeni Derneği sekreteri Atkin'in İtalyalılar ve Ermenilerden oluşan bir komite kurmaya çalışması. OBE, c. 35, b. 22

1895/10/12    Romanya'dan gelmek istedikleri haber alınan bazı şüpheli ve pasaportsuz Ermenilerin gelmemeleri için gemilerin gözaltında bulundurulması. OBE, c. 35, b. 20

1895/10/13    Sasun olaylarında yetim kalanlar için para toplamak üzere birleşen birçok Ermeni tacirinin yakalanarak hapsedilmesi. OBE, c. 35, b. 31
1895/10/14    Bir dostluk ziyareti ve gereğinde Osmanlı ülkesindeki ABD vatandaşlarını korumak üzere Marblehead Amerikan gemisinin Osmanlı sularına gideceğinin haber alındığı. OBE, c. 35, b. 45
1895/10/14    Ermeni komitecilerinin, Ermenileri, dükkanlarını kapatmaya mecbur ettikleri, şayet kapatmazlarsa para cezası kestikleri ve yardım nâmı altında tüccardan büyük miktar para topladıkları. OBE, c. 35, b. 41
1895/10/14    Sivas'ta Ermeni zenginlerinden komite adına para toplayan Sarraf Hamparsum ile Gürcü kıyafetine giren ve Reji kolcusu hüviyetiyle dolaşan iki Ermeninin yakalandığı. OBE, c. 35, b. 47

1895/10/15    Osmanlı hükümeti aleyhinde düşmanca yazılar bulunmasından dolayı Fransız, Yunan ve Macar gazetelerinin ülkeye sokulmalarının yasaklandığı. OBE, c. 35, b. 54
1895/10/15    Sivas ili dahilinde Ermeni olaylarının yoğunlaştığı. OBE, c. 35, b. 57
1895/10/19    Islâhât projesi üzerinde üç devletle Osmanlı Devleti arasındaki mutabakat sağlandığı. OBE, c. 35, b. 98
1895/10/20    Bursa vilâyetindeki Ermenilerin, Pazarköy ve Yeniköy'de Müslümanlara tecavüzlerde bulundukları. OBE, c. 35, b. 105

1895/10/20    Trabzon, Erzurum, Van, Sivas, Diyarbakır, Mamuretülaziz ve Bitlis vilâyetleri dahilinde uyruklar arasında inzibat ve genel güvenliği bozacak her türlü davranış ve saldırıya mani olmak ve asayişi sağlamak konusunda yetkili olacak Anadolu Tahkik Heyetinin kurulması. OBE, c. 35, b. 107
1895/10/21    Mısır'daki Ermenilerin Atina'daki Ermeni ihtilâl komitelerine para yardımı yaptıkları ve İstanbul'da olay çıkarmak üzere 10 Girit fedaisinin Mısır'a gelerek teşkilatlandığı. OBE, c. 35, b. 122

1895/10/22    Erzincan'da Ermeni fedailerinin bir imam ve iki Müslümanı öldürmeleri üzerine olay çıktığı. OBE, c. 35, b. 125

1895/10/24    Maraş'ta bir Ermeniyle bir Müslüman arasında çıkan çatışma üzerine Türklerin Ermenilere saldırdıkları. OBE, c. 35, b. 150

1895/10/24    Zeytun'da da ihtilâl hazırlığı yapan çetecilerin, isyanı fiilen başlatmaları, tahrik sonucu ayaklanan yaklaşık 5000 kişinin şehirdeki kışlada bulunan 50 subay ve 600 eri esir almaları, daha sonra bu esirlerin Ermeniler tarafından öldürülmeleri. KG. ED, s. 160
1895/10/25    Bitlis'te cuma namazındaki İslâm ahâlinin üzerine Ermeni ahâlinin saldırdığı ve iki taraf arasında çatışma çıktığı. OBE, c. 35, b. 158
1895/10/26    Boston'da, Robert Kolej eski müdürü Cyrus Hamlin'in başkanlığında düzenlenen toplantıda; Türkiye'nin Hıristiyan tebaayı katlettiği, onları baskı altında tuttuğu, Türkiye'nin gayri insani vergi toplayan bir ülke olduğunun iddia edildiği ve bu saldırılara bir son verilmesi için gerekenin yapılmasının istendiği. OBE, c. 36, b. 5

1895/10/26    Varna'dan Mardiros Muratyan'ın Muş'daki Vartabet Kalemkeryan'a yazdığı mektupta, Ermenilerin silahlanarak ayaklanmaları gerektiğini bildirdiği. OBE, c. 36, b. 1
1895/10/27    Bayburd'ta Ermenilerin sebep olduğu karışıklıkların sürmekte olduğu. OBE, c. 36, b. 23

1895/10/27    Bitlis'de Ermeni olaylarının gittikçe yoğunlaştığı. OBE, c. 36, b. 27
1895/10/27    Maraş tabur ağası ile beş jandarma erinin Cucani isimli yerde Ermeni fesatçıları tarafından şehit edildiği. OBE, c. 36, b. 15

1895/10/27    Maraş'da Ermenileri ayaklanma ve öldürmeye teşvik etmekte oldukları tesbit olunan Maraş Meclisi İdare azasından Vartuvar, Manuk ile Protestan öğretmenlerinden Şiraciyan Aharon ve Meskufuant'ın uygun bir yere sürülmedikçe fesadın söndürülemeyeceği. OBE, c. 36, b. 20

1895/10/28    İran'dan 100 kişilik bir Ermeni çetesinin Van taraflarından hududu geçmek üzere oldukları. OBE, c. 36, b. 47

1895/10/28    Zeytun'daki Ermenilerin Maraş Jandarma komutanıyla maiyetindeki erleri katlettikleri. OBE, c. 36, b. 48
1895/10/29    Bitlis'de Ermenilerin aldıkları talimatlara göre, karışıklığın genişlemesine çalıştıkları. OBE, c. 36, b. 54
1895/10/29    Ermeni İhtilal Komitesi Trabzon Şubesi Başkanı Manuk Tatosyan'ın evrakı arasında çıkan yazılarda Ermenileri ihtilâle teşvik edici ve hatta bu yolda ne yapmaları gerektiğini belirten mektupların bulunduğu. OBE, c. 36, b. 56

1895/10/29    Truşak gazetesinde Ermeni İhtilal Komitesi tarafından yayınlanan "Uçurtma" adlı bildiride; Van, Muş ve Erzurum'daki Ermeni muhbirlerinin Ermeniler tarafından öldürüldüğünün belirtildiği. OBE, c. 36, b. 62
1895/10/29    Urfa'da Ermenilerin Müslümanların üzerine ateş açtığı, etraftan gelen Kürtlerin de dükkanları yağmaladıkları. OBE, c. 36, b. 61

1895/10/30    Bayburd'ta vukua gelen olaylar dolayısıyla örfi idare ilan edileceği, Erzurum'da da Dîvân-ı Harb teşkil edileceği. OBE, c. 36, b. 74
1895/10/30    Buğday yüklü bir İngiliz vapurundan, Ermeni fesatçılarına dağıtılmak üzere 12.000 tabancanın Kumkapı ile Samatya arasına çıkarılacağının haber alındığı. OBE, c. 36, b. 68
1895/10/31    Ermenilerin Bitlis, Bayburd, Zeytun ve Maraş'ta İslâm ahâliye karşı giriştikleri câniyâne hareketlerin ayrıntılarıyla, Ermeni ve İslâm ahâliden ölü ve yaralı adedinin belirtildiği, telgrafın gazetelerde yayınlandığı. OBE, c. 36, b. 83
1895/10/31    Erzincan'da Ermeni fesatçıları tarafından çıkarılan ayaklanma sırasında Rum ahâlinin Osmanlı askerleri ve İslâm köylüleri tarafından korundukları. OBE, c. 36, b. 78

1895/10/31    Zeytun'da kışla komutanı ile 400 erin çok sayıda Ermenilerce kuşatıldığı, Maraş Ermenilerinin gruplar halinde evlerde toplandıkları, Maraş'a her yönden akın eden Ermenilerin Elbistan ve Andırın'daki İslâm köylerine saldırdıkları. OBE, c. 36, b. 84

1895/11/01    Zeytun kışlasının 10.000 Ermeni eşkiyası tarafından muhasara edildiği ve Maraş Ermenilerinin de Zeytun'dan işaret bekledikleri. OBE, c. 36, b. 95
1895/11/02    Diyarbakır'daki Müslümanların cuma namazı sırasında uğradıkları saldırı üzerine çatışma çıktığı. OBE, c. 36, b. 99

1895/11/02    Zeytun telgraf tellerinin Ermenilerce kesildiği. OBE, c. 36, b. 98<

Kısaltmalar

AÇ, MMGŞSBK    Abdulhalûk Çay, "Millî Mücadelede Gaziantep", Şahinbey Semineri Bildiri Kitabı

AİG, İEKİTT    Ali İhsan Gencer, İhtilalci Ermenilerin Kaza İhtilal Teşkilatı Talimatnamesi

AK, 1908 D    Aykut Kansu, 1908 Devrimi

AM, SİRBH    Ahmet Mehmetefendioğlu, Sürgünden İntihara Dr. Reşit Bey'in Hatıraları

ANK, TR    Akdes Nimet Kurat, Türkiye ve Rusya

ATBD    Askeri Tarih Belgeleri Dergisi

BES    Belgelerle Ermeni Sorunu

BOA    Başbakanlık Osmanlı Arşivi

BŞ. OE    Bilal Şimşir, Osmanlı Ermenileri

BŞ. BD     Bilal Şimşir, Brıtısh Documents on Ottaman Armenians

BY. KSDTFİ    Bige Yavuz, Kurtuluş Savaşı Döneminde Türk-Fransız İlişkileri

CK. ODEMOÇ    Cevdet Küçük, Osmanlı Diplomasisinde Ermeni Meselesinin Ortaya Çıkması

DH    Dahiliye

Dos.    Dosya

Eİ. TSESF    Erdal İlter, Türkiye'de Sosyalist Ermeniler ve Silahlanma Faaliyetleri

EU. TEEM Esat Uras, Tarihte Ermeniler ve Ermeni Meselesi

EUM    Emniyet-i Umumiye Müdüriyeti

FA. İK    Feroz Ahmad, İttihatçılıktan Kemalizme

HMŞ. İŞO    Hukuk Müşavirliği Odası

HR    Hariciye

HU    Harb-i Umumi

HY. RTEM    Hüsamettin Yıldırım, Rus-Türk-Ermeni Münasebetleri

İÖ. TBKMM    İzzet Öztoprak, Türk ve Batı Kamuoyunda Millî Mücadele

İS. TSA    İsmail Soysal, Türkiye'nin Siyasal Andlaşmaları

KÇ. MMAH Kemal Çelik, Millî Mücadele'de Adana ve Havalisi

KE. ÇKSAC    Kasım Ener, Çukurova Kurtuluş Savaşı'nda Adana Cephesi

KG. ED    Kamuran Gürün, Ermeni Dosyası

KK. MMMHM    Kadir Kasalak, Millî Mücadele'de Manda ve Himaye Meselesi

Kr.    karton

MD. BDHEÇEH    Muammer Demirel, Birinci Dünya Harbinde Erzurum ve Çevresinde Ermeni Hareketleri

MKÖ. ES    Mim Kemal Öke, Ermeni Sorunu

MMZC    Meclis-i Mebusan Zabıt Ceridesi

MÜ    Mütareke

NB. SKIBKMKBH    Nejdet Bilge, "Sicil Kaydı Işığında Boğazlıyan Kaymakamı Mehmed Kemal Bey'in Hayatı

Nr.    numara

OBE    Osmanlı Belgelerinde Ermeniler

Orj.    orijinal

OSK. İTSY    Osman Selim Kocahan, İttihat ve Terakkinin Sorgulanması ve Yargılanması

PCH. SE    Paul C. Helmreich, Sevr Entrikaları

RU. ST    Rıfat Uçarol, Siyasi Tarih

SA. İHMM    Sina Akşin, İstanbul Hükümetleri ve Millî Mücadele

SÖ. MMT    Sabahattin Özel, Millî Mücadelede Trabzon

SRS. İGBGAVTEO    Salahi Ramsdan Sonyel, İngiliz Gizli Belgelerine Göre Adana'da Vuku Bulan Türk-Ermeni Olayları

SRS. TKSDP    Salahi Ramsdan Sonyel, Türk Kurtuluş Savaşı ve Dış Politika

ST. MMK    Selahattin Tansel, Mondros'tan Mudanya'ya Kadar

SYS    Siyasi

Şb.    Şube

ŞFR    Şifre

ŞO-SY. ETPATGY    Şinasi Orel-Süreyya Yuca, Ermenilerce Talat Paşa'ya Atfedilen Telgrafların Gerçek Yüzü

TG. MMB    Tayyib Gökbilgin, Millî Mücadele Başlarken

TİHDC    Türk İstiklal Harbi, Doğu Cephesi

TİHGC Türk İstiklal Harbi Güney Cephesi

TZT. TSP    Tarık Zafer Tunaya, Türkiye'de Siyasal Partiler

UK. KAG    Utkan Kocatürk, Kaynakçalı Atatürk Günlüğü

VBVAİ    Van ve Bitlis Vilayetleri Askeri İstatistiği

YA. TKSFK    Yahya Akyüz, Türk Kurtuluş Savaşı ve Fransız Kamuoyu

YHB. TİT    Yusuf Hikmet Bayur, Türk İnkılabı Tarihi