İSTANBUL (MERKEZ) İSYANLARI

İSTANBUL İSYANLARI

17 ‘nci yüzyılda Genç Osman, IV. Murat ve IV. Mehmet zamanlarında Osmanlı Devleti’nde bazı isyanlar ortaya çıkmaya başlamıştır. Bu isyanlardan İstanbul’da meydana gelenler genellikle yeniçeriler ve sipahiler tarafından çıkarılmıştır. Çıkan bu isyanlara yer yer ulema sınıfı ve medrese öğrencileri de katılmıştır.

İstanbul’da meydana gelen bu isyanların sebepleri kısaca şu şekilde özetlenebilir:

1. Merkezi Otorite’nin bozulmaya başlaması, isyanların çıkmasına sebebiyet vermiştir.

2. Yeniçeri Ocağına mesleği askerlik olmayan kişilerin alınması sonucu Yeniçeri Ocağı bozulmaya başlamıştır.

3. Yeniçeri Ağalarının ve bazı devlet adamlarının Saray kadınlarının çıkarlarına ters düşen tutumları neticesinde padişahların bu kişileri görevden alması isyanların çıkmasına sebebiyet vermiştir.

4. Kapıkulu askerlerinin aylıkları zamanında ödenmemeye başlamıştır. Aldıkları maaşın altın oranı düşük ölçekli akçelerle verilmesi sonucunda tepkiler ortaya çıkmıştır.

5. Devlet yönetiminde söz sahibi olmak isteyen bazı devlet adamları Yeniçerileri kışkırtmışlardır.

6. Yeniçeriler Cülus Bahşişi almak için sık sık padişah değiştirmek istemişlerdir.

7. Yeniçerilerin arasında yaygın olarak söylenen "Ocak Devlet içindir" anlayışı yerini "Devlet Ocak içindir" anlayışına bırakmıştır.

İstanbul’da meydana gelen isyanların sonuçları ise kısaca şu şekilde özetlenebilir:

1. Yapılması planlanan ve hedeflenen birçok ıslahat sonuçsuz kalmıştır.

2. Yeniçerilerin devlet içindeki otoritesi artmıştır.

3. İstanbul’da asayiş ve kamu düzeni bozulmuştur.

4. Padişah ve Devlet adamlarının yönetimdeki otoriteleri sarsılmış ve etkinlikleri azalmıştır.